Αυτό το blog, δεν ξεκίνησε με σκοπό να γίνει blog. Ξεκίνησε ως σημειώσεις σε Post it. Πολλές. Δεκάδες χαρτάκια γραμμένα βιαστικά, πριν χαθεί η σκέψη που μόλις μου είχε έρθει, ειδικά την εποχή που ξεκίνησαν όλα [1]. Τα χαρτάκια σιγά-σιγά έγιναν έγγραφα Word, που έμειναν στον σκληρό δίσκο μου για καιρό. Τα μοιραζόμουν με φίλους ζητώντας τη γνώμη τους για το περιεχόμενό τους, και κάποια στιγμή σκέφτηκα το προφανές: να ανεβάσω τα κείμενά μου στο ίντερνετ προκειμένου να τα μοιράζομαι ευκολότερα και, αν είναι δυνατόν, να έχω συγκροτημένο αντίλογο ή σκέψεις άλλων πάνω σε αυτά. Αφού λοιπόν ανέβασα ό,τι είχα γράψει μέχρι εκείνη τη στιγμή, συνέχισα καταγράφοντας και μοιράζοντας τις σκέψεις μου πάνω σε θεολογικά και υπαρξιακά κυρίως ζητήματα.
Αυτό το blog, λοιπόν, είναι αυτό που σημαίνει το πλήρες όνομά του. Web log, διαδικτυακό ημερολόγιο. Δεν εκφράζει κανέναν άλλον εκτός από εμένα. Δεν το λέω εγωιστικά, έτσι είναι τα ημερολόγια. Προσωπικά.
Αυτό το blog, υπάρχει για τη διευκόλυνση της επικοινωνίας. Αποτελεί την πιο ξεκάθαρη διατύπωση των θέσεών μου σε συγκεκριμένα θέματα αυτή τη στιγμή. Αν θέλω να «συστηθώ», να δείξω πώς σκέφτομαι για κάποια θέματα, αρκεί να παραπέμψω στα γραφόμενά μου.
Αυτό το blog, υπάρχει για να καταγράφω τις σκέψεις μου, να τις οργανώνω και να τις μοιράζομαι. Θεωρώ πολύ ατυχές το ότι δεν κράτησα πλήρες ιστορικό της αρχικής αναζήτησής μου, ειδικά επειδή κατά τους πρώτους μήνες της διαδικασίας επισκέφθηκα και διάβασα πανεπιστημιακές πηγές σε θέματα κοσμολογίας, χημείας, φυσικής, βιολογίας, παλαιοντολογίας κλπ, που επιβεβαίωναν το «προφανές». Δεν υπάρχουν ενδείξεις ύπαρξης μεταφυσικού. Όλα είναι φυσική και χημεία. Ο κόσμος λειτουργεί χωρίς μυστήρια, ακολουθώντας τους φυσικούς νόμους σε κάθε του έκφανση.
Με την ευκαιρία, να θυμίσω ότι υποστηρίζω θερμά την «επιστημονική συναίνεση» [το scientific consensus] [2]. Θεωρώ δεδομένη την Εξέλιξη [3] μέσω της φυσικής επιλογής [4], καθώς αποδεικνύεται ποικιλοτρόπως. Επίσης θεωρώ ότι η προσωπική, αστήρικτη άποψη και τα αισθήματα απέναντι σε ένα θέμα, δεν αποτελούν επαρκή επιχειρήματα υπέρ κάποιας αλήθειας.
Αυτό το blog (δηλαδή εγώ), δεν ισχυρίζεται ότι γνωρίζει τα πάντα. Δεν είμαι η Πυθία ή ιεροκήρυκας, για να έχω απαντήσεις σε όλα. Γνωρίζουμε όμως αρκετά για να ξέρουμε με σιγουριά τι δεν ισχύει στο σύμπαν, και να αποκλείουμε με αρκετή βεβαιότητα πράγματα όπως η ύπαρξη κάποιας ανώτερης βούλησης, απώτερου σχεδίου ή μετά θάνατον συνέχειας της συνείδησης. Δεν έχει νόημα να κάνουμε τέτοιες αστήρικτες υποθέσεις, ή ακόμη χειρότερα, να τις υποστηρίζουμε ως δεδομένες. Τίποτε στο σύμπαν δεν δείχνει προς αυτές τις κατευθύνσεις.
Αυτό το blog, υπάρχει για όποιον περίεργο σαν κι εμένα, προσπαθεί να εξηγήσει την πραγματικότητα, όχι μέσα από υποκειμενικά φίλτρα θρησκειών και μεταφυσικών δοξασιών, δηλαδή μέσα από έτοιμες ή μυστικιστικές ερμηνείες, αλλά μέσα από το πρίσμα της επιστημονικής μεθόδου [5], που όπως δεν κουράζομαι να λέω, είναι το πληρέστερο σύστημα που έχουμε αυτή τη στιγμή για να αντιλαμβανόμαστε όσο αντικειμενικότερα γίνεται την αλήθεια.
Αυτό το blog, ασχολείται με τις θρησκείες και τους θεούς, επειδή έχω την ενσυναίσθηση να θέλω να προειδοποιήσω, να ενημερώσω τους γύρω μου, ότι οι θρησκείες μπορούν, και συνήθως καταλήγουν, να κάνουν κακό στο μυαλό και πολλές φορές και το σώμα των πιστών. Εμμονές, φοβίες, υποβιβασμός της υπόστασης από τη μία, εκτελέσεις/γενοκτονίες, αυτοτιμωρίες, μοναχισμός από την άλλη.
Τα θρησκευτικά βιβλία είναι γεμάτα από εντολές-καταναγκασμούς, που όσο ελαστικά κι αν τις ερμηνεύσεις, όχι μόνο είναι αδύνατο να μην «αμαρτήσεις», αλλά το πιθανότερο είναι να νιώθεις μονίμως ένοχος και «ταπεινότερος από σκουλήκι» για τις (αδύνατον να αποφύγεις) «αμαρτίες» σου. [6] Θα σε οδηγήσουν σε εμμονές όπως το να «βάζεις μετάνοιες» ή να συμπληρώνεις “peace be upon him” απαρέγκλιτα όποτε αναφέρεις το όνομα του προφήτη σου, σίγουρος ότι αν δεν το κάνεις θα σε τιμωρήσει. Να πετροβολάς γυναίκες μοιχαλίδες επειδή «αυτή είναι η σωστή τιμωρία, το λέει το ιερό βιβλίο».
Αυτό το blog, ασχολείται με τις θρησκείες επειδή έχουν δόγμα, και το δόγμα δεν αλλάζει, αντιθέτως προσπαθεί να φέρει στα μέτρα του την πραγματικότητα. Εμμονές όπως «η Θεία Κοινωνία δεν μεταφέρει μικρόβια» ή «η κοπριά της Ιερής Αγελάδας σκοτώνει τον κορωνοϊό» είναι κυριολεκτικά επικίνδυνες για τις κοινωνίες. Ιδέες όπως «η μετάγγιση αίματος είναι αμαρτία» οδηγούν στον θάνατο ανθρώπους που θα σώζονταν με μια απλή επέμβαση.
Ψυχοπαθολογικές μυθοπλασίες τύπου «τα εμβόλια έχουν τσιπάκι και αλλοιώνουν το DNA επιβάλλοντας εντολές με 5G», δημιουργούν αρνητές της επιστήμης, της ιατρικής, της προόδου, συχνά με τραγικά αποτελέσματα. Γονείς αφήνουν τα παιδιά ανεμβολίαστα και χωρίς περίθαλψη, μέχρι που πεθαίνουν από ξεχασμένες ασθένειες στη μέση του πολιτισμού, επειδή πιστεύουν ότι «αρκεί να προσευχηθούν για αυτά και ο θεός θα τα βοηθήσει», ή επειδή «αν ήταν θέλημα θεού θα ζούσε». Απόψεις όπως «η ομοφυλοφιλία είναι αρρώστια, βδέλυγμα, του σατανά» σκοτώνουν ψυχολογικά, αλλά δυστυχώς και κυριολεκτικά ανθρώπους που η χημεία του σώματός τους και η σύνθεση του DNA τους, τους έκανε απλώς «διαφορετικούς» στις ερωτικές τους προτιμήσεις.
Αυτό το blog, ασχολείται με το «ανύπαρκτο», επειδή από το «παράθυρο στο μεταφυσικό» που ανοίγει η θρησκεία, περνούν κάθε λογής αστήρικτες δοξασίες. Απορρίπτει το μεταφυσικό, επειδή δεν υπάρχει καμία ένδειξη, πόσο μάλλον απόδειξη, φαινομένων που δεν εξηγούνται από τους φυσικούς νόμους. Επειδή η πίστη σε αναπόδεικτα πράγματα έχει αρνητικές συνέπειες.
Η πρωινή ζώνη της Ελληνικής τηλεόρασης είναι γεμάτη αστρολόγους, ο κόσμος πιστεύει στο μάτι, την αρνητική και θετική ενέργεια, τα φυλαχτά, τα ξόρκια, το βουντού. Αυτές οι αστήρικτες δοξασίες οδηγούν πολλές φορές σε παράλογες συμπεριφορές και ψυχώσεις, αναίτια έξοδα και ψυχολογική επένδυση σε στυγνούς εκμεταλλευτές (καφετζούδες και μέντιουμ), κακές και αστήρικτες «αλαφροΐσκιωτες» επιλογές. Η απάντηση «ο θεός/ο διάβολος/κάτι μεταφυσικό το έκανε» βάζει τελεία στη σκέψη. «Τραβάει χειρόφρενο» στους συλλογισμούς και αρνείται να πάει παρακάτω. Τα φαινόμενα έχουν φυσικές, λογικές εξηγήσεις. Τίποτε γύρω μας δεν επηρεάζεται από μεταφυσικούς παράγοντες. Τα πάντα λειτουργούν φυσικά. Τις περισσότερες φορές είναι στο χέρι σου να ακολουθήσεις τα στοιχεία και να δεις πώς οδηγήθηκαν τα πράγματα ως εκεί, χωρίς τη βοήθεια, το σχέδιο, τις δοκιμασίες ή τα καπρίτσια κάποιου θεού, διαβόλου ή άλλου φανταστικού πνεύματος.
Αυτό το blog, δημιουργήθηκε με την ελπίδα ότι θα είναι διαθέσιμο για όλους (και για πάντα ίσως; :)), όσο θα υπάρχει ίντερνετ ή όποιος νέος τρόπος διατήρησης της πληροφορίας προκύψει στη συνέχεια. Όχι για να με θυμούνται και να με μνημονεύουν. Εκτός από το ότι γράφω ανώνυμα, όταν θα πεθάνω δεν θα με ενδιαφέρει τίποτε πλέον, έτσι κι αλλιώς :) Θεωρώ όμως ότι περιέχει μια συλλογή λογικών επιχειρημάτων και εξηγήσεων για τους λόγους που πίστη και επιστήμη δύσκολα συμβαδίζουν [7], απαντήσεις σε ερωτήματα και την προσέγγισή μου σε συγκεκριμένα θέματα.
Αυτό το blog, δεν προωθεί κάποια σέκτα, θρησκεία, παραθρησκευτική ή σατανιστική οργάνωση. Δεν υποστηρίζω κανενός είδους ιδεολογία, κοσμοθεωρία, πολιτική, αναρχία.
Δεν με ενδιαφέρει να πείσω κανέναν για την απόλυτη ορθότητα των σκέψεών μου και ελπίζω σε λογικά επιχειρήματα που θα με οδηγήσουν σε ορθότερες σκέψεις. Μέχρι στιγμής, δεν έχει συμβεί.
Δεν θέλω να προσηλυτίσω. Δεν ανήκω καν σε κάποια ομάδα, ή ξεχωριστή ιδεολογία. Αν έπρεπε να βάλω κάποια ταμπέλα, θα έλεγα ότι οι απόψεις μου είναι ανθρωπιστικές, με αγάπη και σεβασμό στον φυσικό κόσμο. Ότι θεωρώ πως πρέπει να ζήσουμε όσο πιο ευχάριστα γίνεται τη σύντομη ζωή μας, φερόμενοι όμως υπεύθυνα, με ενσυναίσθηση και «φέροντας» το κομμάτι που μας αναλογεί, προκειμένου να λειτουργεί όσο ομαλότερα γίνεται ο κόσμος γύρω μας, μειώνοντας, και -όπου είναι δυνατόν- εξαλείφοντας τον πόνο και τη δυστυχία, όπως μπορεί ο καθένας.
Αυτό το blog, δεν αποζητά την συγκατάθεση ή την επιβεβαίωση. Δεν με ενδιαφέρει να «δοξαστώ» ή να αναγνωριστώ. Προτιμώ ένα σχόλιο με επιχειρήματα που προσεγγίζει το θέμα μου διαφορετικά από εμένα, παρά εκατό σχόλια που λένε απλώς «μπράβο». Δεν θέλω «γυάλα» και «echo chambers» όπου θα ακούγονται μόνο απόψεις με τις οποίες συμφωνώ. Αναζητώ λογικά επιχειρήματα στον αντίλογο. Αναζητώ αντίλογο με λογικά επιχειρήματα. Αναζητώ διαφορετικές προοπτικές που ίσως έχουν περισσότερη αλήθεια από τον τρόπο που σκέφτομαι τώρα. Μέχρι στιγμής πάντως, ο μεταφυσικός και θεολογικός αντίλογος που έχω δει και διαβάσει, δεν με έχει πείσει για κάτι διαφορετικό από αυτά που αντιλαμβάνομαι ως πραγματικά. Που αντιλαμβάνεται η επιστήμη ως πραγματικά, δηλαδή.
Αυτό το blog, δεν γράφεται επειδή νιώθω ανασφαλής για τις ιδέες μου και την προοπτική μου. Δεν έχω τέτοιες ανασφάλειες. Όχι επειδή με θεωρώ αλάνθαστο, αντιθέτως. Γνωρίζω ότι ο εγκέφαλός μας είναι ανεπαρκής, ότι όλοι είμαστε ευάλωτοι στην προκατάληψη επιβεβαίωσης [confirmation bias] [8]. Γι’ αυτό τα συμπεράσματά μου ακολουθούν «αυστηρά» την επιστημονική μέθοδο. Θα αλλάξω πολύ ευχαρίστως την άποψή μου για κάποιο τμήμα της πραγματικότητας όπως την αντιλαμβάνομαι, αν τα επιχειρήματα και τα στοιχεία που θα παρουσιαστούν, πείθουν την επιστημονική κοινότητα. Και μόνο που το σκέφτομαι, το βρίσκω συναρπαστικό. «Δεδομένα που ανατρέπουν την προοπτική!»
Εξίσου πολύ ευχαρίστως θα αναγνωρίσω δημόσια ότι έκανα λάθος σε κάποιο θέμα, και θα μοιραστώ με χαρά την καινούρια προοπτική. Με ενδιαφέρει η αλήθεια, όχι να έχω πάντα δίκιο. Δεν είμαι ούτε δικηγόρος ούτε πιστός, ώστε να υποστηρίζω κάτι παράλογο, μόνο και μόνο επειδή με εξυπηρετεί.
Αυτό το blog, δεν υποστηρίζει a priori πρόσωπα ως ιδανικά, αλάνθαστα ή «ηγετικά». Αντιθέτως, είναι κατά της προσωπολατρείας. Όπως δεν ανήκω σε κάποιο κίνημα, έτσι δεν νιώθω καμία ανάγκη να υπερασπιστώ ή να υποστηρίξω πάση θυσία συγκεκριμένα πρόσωπα ή οργανώσεις. Αν κάποια άποψη κάποιου «γνωστού, μαχητικού άθεου» μου φανεί για παράδειγμα ρατσιστική, θα είμαι από τους πρώτους που θα τον καυτηριάσουν. Δεν είμαι «δεμένος στο άρμα» κανενός. Απολύτως.
Αυτό το blog, δεν είναι μηδενιστικό, νιχιλιστικό [9]. Προσωπικά, βρίσκω πλέον περισσότερη ομορφιά ακόμη και σε καθημερινά πράγματα, που θεωρούμε δεδομένα και ασήμαντα. Πρόσφατα εντυπωσιάστηκα με το (προφανές) γεγονός ότι η καμηλοπάρδαλη έχει τον ίδιο αριθμό σπονδύλων στον λαιμό της με τον άνθρωπο και γενικά με όλα τα θηλαστικά. Δεν το είχα σκεφτεί, αλλά ναι, προφανώς, απλώς είναι μακρύτερα οστά. Η καμηλοπάρδαλη ως ακραίο παράδειγμα εξέλιξης με τον μακρύ λαιμό της εντυπωσιάζει για μια ακόμη φορά. (Η πρώτη ήταν με το τεράστιο παλίνδρομο λαρυγγικό νεύρο [10] [11] που εκτός από μια ακόμη απόδειξη της προέλευσης των θηλαστικών από ζώα με βράγχια, αποδεικνύει και την πλήρη απουσία ευφυούς σχεδιαστή-δημιουργού :)).
Αυτό το blog, είναι εδώ για να πει ότι ζούμε μόνο μια φορά, και είμαστε αρκετά τυχεροί ώστε να έχουμε αυτοσυνείδηση της ύπαρξής μας, και αρκετή συλλογιστική δυνατότητα ώστε να κάνουμε υπαρξιακές ερωτήσεις.
Ότι η ζωή, παρά τις δυσκολίες και τις ασχήμιες της, έχει πολύ όμορφα πράγματα, ιδανικά, τέχνες, επιστήμες, γνώσεις, ταξίδια, κουλτούρες, τοπία, συναισθήματα. Η ύπαρξή μας μπορεί να μην έχει βαθύτερο συμπαντικό νόημα, έχει όμως προσωπικά νοήματα που μιλάνε βαθιά μέσα μας, στον καθένα ξεχωριστά, και έχουν τεράστια σημασία την κάθε στιγμή που είμαστε ζωντανοί. Η εξέλιξή μας ως όντα με συναισθήματα - με αποχρώσεις στον τρόπο σκέψης που προκαλεί η αλλαγή της χημείας στον εγκέφαλό μας - μας κάνει να επιθυμούμε πράγματα και να κινούμαστε οργανωμένα ώστε να τα αποκτήσουμε. Η εξέλιξη μας έκανε περίεργους. Θα μπορούσαμε να είχαμε εξελιχθεί ως ψυχρά, λογικά όντα. «Βολκάνιοι». Ο κόσμος γύρω μας θα ήταν ο ίδιος, αλλά εμείς θα ήμασταν ανίκανοι να αντιληφθούμε την ομορφιά, μόνο διαφορετικές συχνότητες και κλίσεις του ήλιου στον ορίζοντα. Εξελιχθήκαμε με τη συγκεκριμένη ηλεκτροχημεία, που ενώ μας ταλαιπωρεί τόσο με αγωνίες και πόνους μέσα στον εγκέφαλό μας, μας δίνει και τη χαρά να θαυμάζουμε το ηλιοβασίλεμα, να αγαπάμε, να αισθανόμαστε, να «νιώθουμε άνθρωποι» όταν μας χτυπάει το αεράκι.
Αποτελούμαστε από υλικά που ξεκίνησαν δευτερόλεπτα μετά το Big Bang ως στοιχειώδη σωματίδια, έγιναν άτομα υδρογόνου και ηλίου, σφυρηλατήθηκαν σε άλλα στοιχεία στις καρδιές άστρων δισεκατομμύρια χρόνια πριν, κατέληξαν στη Γη που βρέθηκε στη «ζώνη της χρυσομαλλούσας» [12] [13] , ανακυκλώθηκαν, και μετά από εκατομμύρια χρόνια εξέλιξης αποτελούμαστε κι εμείς προσωρινά από αυτά. Κι αυτό είναι αξιοθαύμαστο από μόνο του, δεν έχει την ανάγκη «απώτερου» θαύματος. :)
Παραπομπές:
[1].https://losingod.blogspot.com/2017/11/blog-post.html
[3] https://el.wikipedia.org/wiki/Εξέλιξη
[4] https://el.wikipedia.org/wiki/Φυσική_επιλογή
[5] https://el.wikipedia.org/wiki/Επιστημονική_μέθοδος
[6] https://losingod.blogspot.com/2017/12/blog-post_1.html
[7] https://losingod.blogspot.com/2020/11/blog-post_30.html
[8] https://en.wikipedia.org/wiki/Confirmation_bias
[9] https://el.wikipedia.org/wiki/Μηδενισμός
[10] https://en.wikipedia.org/wiki/Recurrent_laryngeal_nerve
[11] https://www.youtube.com/watch?v=cO1a1Ek-HD0
[12] https://el.wikipedia.org/wiki/Πλανητική_κατοικησιμότητα
[13] https://en.wikipedia.org/wiki/Circumstellar_habitable_zone
