"Ο Χριστός, ζει στην καρδιά μου". "Άνοιξε την ψυχή σου στον Θεό". "Δες με τα μάτια της ψυχής".
Ναι, γνωρίζω. Το έχω νοιώσει. Έχω βγει πετώντας από χαρά, από την πρώτη μου εξομολόγηση. Έχω δακρύσει προσευχόμενος μπροστά σε εικόνες. Έχω βασιστεί στην "Θεία Πρόνοια", έχω αναζητήσει Θεϊκά σημάδια. Έχει γεμίσει η καρδιά μου από "χαρά", ουσιαστικά με την υστερόβουλη προοπτική της Παραδείσιας αιωνιότητας.
Το ίδιο ακριβώς περιγράφουν οι πιστοί κάθε θρησκείας. Νιώθουν μια σιγουριά, μια γαλήνη, ένα χέρι που τους στηρίζει. Μια αίσθηση τελικού σκοπού και αιωνιότητας. Ορκίζονται ότι είδαν σε όραμα τη μία ή την άλλη Ιερή μορφή, που τους έδωσε την υγεία τους. Οι μορφές που βλέπουν, είναι πάντα της θεολογίας στην οποία πιστεύουν. Αν έχουν επιθανάτια εμπειρία, οι μορφές που συναντούν, είναι της θρησκείας τους.
Όλοι προσεύχονται, ο καθένας στον δικό του Θεό, και η εκπλήρωση των προσευχών τους, φαίνεται να είναι στο ίδιο ποσοστό πιθανοτήτων με αυτούς που δεν προσεύχονται, αλλά επιθυμούν κάτι.
Θαύματα καταγράφονται από όλες τις θρησκείες, το ένα πιο "θαυμαστό" από το άλλο. Πολλά είναι εμφανώς υπερβολές, παρειδωλίες, κατασκευάσματα. Άλλα, είναι εντελώς ανεπιβεβαίωτα. Κανένα δεν είναι επιστημονικά επιβεβαιώσιμο. Ποτέ δεν φυτρώνουν κομμένα μέλη, ποτέ δεν γιατρεύονται γενετικά σύνδρομα. Πλημμύρες έχουν παρακάμψει ένα σπίτι "που σώθηκε από θαύμα", αλλά όχι χιλιάδες άλλα που μάλλον δεν το άξιζαν. Το ίδιο ισχύει και για "θαυματουργές" ιάσεις τύπου μία στο εκατομμύριο, που αντιμετωπίζονται από τον πιστό ως θαύμα αντί ως στατιστική απιθανότητα που έτυχε σ' αυτόν. Οι υπόλοιποι 999.999 δηλαδή ήταν ανάξιοι του θαύματος;
Οι πιστοί των θρησκειών δεν έχουν μεγαλύτερα ποσοστά "θαυμάτων" στη ζωή τους, από τους μη πιστούς. Καμία θρησκεία δεν "καρπώνεται" αριθμό θαυμάτων που να ξεφεύγουν από την στατιστική πιθανότητα. Πιστοί συρρέουν κατά εκατομμύρια σε διάφορα προσκυνήματα στον κόσμο, ελάχιστοι όμως καταλήγουν τελικά να παίρνουν αυτό που ζήτησαν.
Έγραψα στην αρχή ότι έχω νιώσει "τον Χριστό στην καρδιά μου". Μου πήρε σχεδόν μισό αιώνα να καταλάβω ότι ένιωσα αυτό που μου είπαν ότι έπρεπε να νιώσω. Αναζήτησα να το νιώσω. Ήθελα να είμαι μέρος αυτού του ωραίου πράγματος. Να είμαι "με το καλό". Ποιος δεν θέλει; Αυθυποβλήθηκα λοιπόν στον ρόλο του "αμνού του Θεού", όπως εκατομμύρια άλλοι. Επηρέασε αυτό θαυματουργά τη ζωή μου; Όχι. Παρά τις προσευχές, εκ των υστέρων βλέπω ότι δεν είχα ποτέ καμιά Θεϊκή καθοδήγηση. Είχα τα προβλήματά μου και τα περισσότερα οφείλονται σε λάθη μου. Σε δύσκολες στιγμές χρειάστηκα ψυχολογική υποστήριξη και την αναζήτησα σε μοναστήρια, προσευχές και λοιπά. Καμία Θεϊκή βοήθεια. Χρειάστηκε προσωπικός αγώνας και πραγματική βοήθεια κοντινών ανθρώπων.
Αναζήτησα τέλος τον Θεό σε οποιαδήποτε καταφανή εκδήλωσή του. Δεν βρήκα καμία μεταφυσική εκδήλωση ποτέ, πουθενά. Δεν θύμωσα μαζί του, δεν με απογοήτευσε. Πώς να θυμώσεις με κάποιον που δεν υπάρχει, παρά μόνο στο μυαλό σου; Απογοητεύτηκα λίγο με τον εαυτό μου που δεν το σκέφτηκα νωρίτερα. Θα είχα γλυτώσει από καταστάσεις, θα είχα αφιερώσει χρόνο της ζωής μου σε άλλα πράγματα, θα είχα γλυτώσει από ενοχές, θα είχα γλιτώσει από ενοχές άλλων απέναντι στον Θεό, που είχαν αντίκτυπο στη ζωή μου.
Το θέμα είναι για μια ακόμη φορά, χωροχρονικό. Γεννήθηκα στην Ελλάδα τη σύγχρονη εποχή, με επικρατούσα θρησκεία την Ορθοδοξία, στην οποία και εκτέθηκα και γαλουχήθηκα. Αν είχα γεννηθεί παραδίπλα, θα ήμουν ένας πιστός Μωαμεθανός. Ινδουιστής. Λίγο πιο παλιά και νότια, και θα ήμουν πιστός δούλος του Ρα.
Εν πάσει περιπτώσει, σε καμία περίπτωση δεν θα πίστευα σε κάτι αληθινό. Η πραγματικότητα στην οποία ζούμε, δεν αντανακλάται στα Ιερά Βιβλία. Τα περισσότερα είναι γραμμένα από ανθρώπους με τεράστια άγνοια του πραγματικού κόσμου. Είναι λογικό, αφ' ενός επειδή είναι γραμμένα πριν από σχεδόν οποιαδήποτε επιστημονική γνώση για τον κόσμο, και αφ' ετέρου επειδή είναι γραμμένα από λόγιους που φιλοσοφούν, κι όχι από επιστήμονες που μελετούν τον φυσικό κόσμο.
Κάποιοι ίσως σκεφτούν ότι "θα ξαναγυρίσω" στον Θεό. Υπάρχει μια συνηθισμένη παρεξήγηση εδώ.
Αν ένας πιστός συγκεντρώσει αρκετά στοιχεία για το πόσο ανθρώπινα κατασκευάσματα είναι οι θρησκείες και τα επεξεργαστεί "αντικειμενικά", αν διαβάσει τα Ιερά του Βιβλία με κριτικό πνεύμα, συνήθως παύει να είναι πιστός. Δεν το επιλέγει, αυτό του λέει η κρίση του. Όταν ξεπεράσει το δυσάρεστο σοκ της απώλειας του επουράνιου πατέρα και της αιώνιας ζωής, δεν μπορεί να ξαναπιστέψει σ' αυτά. Είναι σαν ταχυδακτυλουργικό κόλπο. Αν μάθεις πως γίνεται, είναι αδύνατο να ξαναπιστέψεις ότι "είναι μαγικό"
.
Είναι ωραίο να έχεις θετικά ιδανικά. Η πηγή τους όμως, αν και έτσι προβάλλεται σε μερικές περιπτώσεις, δεν είναι απαραίτητα η θρησκεία. Η θετική κοινωνική δομή της Σουηδίας ή της Ιαπωνίας πχ, δεν είναι αποτέλεσμα εφαρμογής θεολογίας. Για να λειτουργήσουν οι κοινωνίες, πρέπει να έχουν ηθικούς κανόνες που ευνοούν την εύρυθμη λειτουργία τους. Αλλιώς, δεν σχηματίζονται. Δεν χρειάστηκε Αγία Γραφή η αρχαία Αθήνα ή η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία για να αναπτυχθούν. Ούτε η ηθική τους βασίστηκε στην ανώτερη ηθική των θεών τους.
Και παρ' όλο που άκουσα πολλές φορές σε κατηχητικά, εκκλησίες και κατασκηνώσεις παραβολές με δούλους καλούς που αμείβονται και για την γυναίκα του Λωτ που από την ανυπακοή και την περιέργειά της τιμωρήθηκε κι έμεινε στήλη άλατος, δεν έμαθα ποτέ για τα εδάφια στα οποία περιγράφεται πώς πρέπει να δείρεις ένα δούλο για να μην βγεις φταίχτης αν πεθάνει, τι δικαιώματα έχεις σ' αυτόν και την οικογένειά του και πόσο πειθήνιος πρέπει να είναι κατά τον Παύλο, ή για την ποταπότητα της γυναίκας. Ούτε για τις αταξίες που "ανάγκασαν" αργότερα οι κόρες του Λωτ τον πατέρα τους να κάνει μαζί τους, αφού τον πότισαν κρασί, προκειμένου να μείνουν έγκυες. Αυτές δεν είναι θεόπνευστες ηθικές επιταγές, και υπάρχουν πολλά τέτοια σημεία. Και αυτό φαίνεται να ισχύει για όλες τις μεγάλες θεολογίες. Φαίνονται γραμμένες από άντρες, που ήθελαν να επιβάλλουν τον τρόπο που θα λειτουργούν τα πράγματα, σε μια φαλοκρατική, διοικούμενη από το ιερατείο κοινωνία.
Δεν "πρέπει να το νοιώσεις", λοιπόν. Τα συναισθήματα δεν επηρεάζουν την πραγματικότητα, μόνο τον τρόπο που την αντιλαμβανόμαστε. Πρέπει να το σκεφτείς.
Ναι, γνωρίζω. Το έχω νοιώσει. Έχω βγει πετώντας από χαρά, από την πρώτη μου εξομολόγηση. Έχω δακρύσει προσευχόμενος μπροστά σε εικόνες. Έχω βασιστεί στην "Θεία Πρόνοια", έχω αναζητήσει Θεϊκά σημάδια. Έχει γεμίσει η καρδιά μου από "χαρά", ουσιαστικά με την υστερόβουλη προοπτική της Παραδείσιας αιωνιότητας.
Το ίδιο ακριβώς περιγράφουν οι πιστοί κάθε θρησκείας. Νιώθουν μια σιγουριά, μια γαλήνη, ένα χέρι που τους στηρίζει. Μια αίσθηση τελικού σκοπού και αιωνιότητας. Ορκίζονται ότι είδαν σε όραμα τη μία ή την άλλη Ιερή μορφή, που τους έδωσε την υγεία τους. Οι μορφές που βλέπουν, είναι πάντα της θεολογίας στην οποία πιστεύουν. Αν έχουν επιθανάτια εμπειρία, οι μορφές που συναντούν, είναι της θρησκείας τους.
Όλοι προσεύχονται, ο καθένας στον δικό του Θεό, και η εκπλήρωση των προσευχών τους, φαίνεται να είναι στο ίδιο ποσοστό πιθανοτήτων με αυτούς που δεν προσεύχονται, αλλά επιθυμούν κάτι.
Θαύματα καταγράφονται από όλες τις θρησκείες, το ένα πιο "θαυμαστό" από το άλλο. Πολλά είναι εμφανώς υπερβολές, παρειδωλίες, κατασκευάσματα. Άλλα, είναι εντελώς ανεπιβεβαίωτα. Κανένα δεν είναι επιστημονικά επιβεβαιώσιμο. Ποτέ δεν φυτρώνουν κομμένα μέλη, ποτέ δεν γιατρεύονται γενετικά σύνδρομα. Πλημμύρες έχουν παρακάμψει ένα σπίτι "που σώθηκε από θαύμα", αλλά όχι χιλιάδες άλλα που μάλλον δεν το άξιζαν. Το ίδιο ισχύει και για "θαυματουργές" ιάσεις τύπου μία στο εκατομμύριο, που αντιμετωπίζονται από τον πιστό ως θαύμα αντί ως στατιστική απιθανότητα που έτυχε σ' αυτόν. Οι υπόλοιποι 999.999 δηλαδή ήταν ανάξιοι του θαύματος;
Οι πιστοί των θρησκειών δεν έχουν μεγαλύτερα ποσοστά "θαυμάτων" στη ζωή τους, από τους μη πιστούς. Καμία θρησκεία δεν "καρπώνεται" αριθμό θαυμάτων που να ξεφεύγουν από την στατιστική πιθανότητα. Πιστοί συρρέουν κατά εκατομμύρια σε διάφορα προσκυνήματα στον κόσμο, ελάχιστοι όμως καταλήγουν τελικά να παίρνουν αυτό που ζήτησαν.
Έγραψα στην αρχή ότι έχω νιώσει "τον Χριστό στην καρδιά μου". Μου πήρε σχεδόν μισό αιώνα να καταλάβω ότι ένιωσα αυτό που μου είπαν ότι έπρεπε να νιώσω. Αναζήτησα να το νιώσω. Ήθελα να είμαι μέρος αυτού του ωραίου πράγματος. Να είμαι "με το καλό". Ποιος δεν θέλει; Αυθυποβλήθηκα λοιπόν στον ρόλο του "αμνού του Θεού", όπως εκατομμύρια άλλοι. Επηρέασε αυτό θαυματουργά τη ζωή μου; Όχι. Παρά τις προσευχές, εκ των υστέρων βλέπω ότι δεν είχα ποτέ καμιά Θεϊκή καθοδήγηση. Είχα τα προβλήματά μου και τα περισσότερα οφείλονται σε λάθη μου. Σε δύσκολες στιγμές χρειάστηκα ψυχολογική υποστήριξη και την αναζήτησα σε μοναστήρια, προσευχές και λοιπά. Καμία Θεϊκή βοήθεια. Χρειάστηκε προσωπικός αγώνας και πραγματική βοήθεια κοντινών ανθρώπων.
Αναζήτησα τέλος τον Θεό σε οποιαδήποτε καταφανή εκδήλωσή του. Δεν βρήκα καμία μεταφυσική εκδήλωση ποτέ, πουθενά. Δεν θύμωσα μαζί του, δεν με απογοήτευσε. Πώς να θυμώσεις με κάποιον που δεν υπάρχει, παρά μόνο στο μυαλό σου; Απογοητεύτηκα λίγο με τον εαυτό μου που δεν το σκέφτηκα νωρίτερα. Θα είχα γλυτώσει από καταστάσεις, θα είχα αφιερώσει χρόνο της ζωής μου σε άλλα πράγματα, θα είχα γλυτώσει από ενοχές, θα είχα γλιτώσει από ενοχές άλλων απέναντι στον Θεό, που είχαν αντίκτυπο στη ζωή μου.
Το θέμα είναι για μια ακόμη φορά, χωροχρονικό. Γεννήθηκα στην Ελλάδα τη σύγχρονη εποχή, με επικρατούσα θρησκεία την Ορθοδοξία, στην οποία και εκτέθηκα και γαλουχήθηκα. Αν είχα γεννηθεί παραδίπλα, θα ήμουν ένας πιστός Μωαμεθανός. Ινδουιστής. Λίγο πιο παλιά και νότια, και θα ήμουν πιστός δούλος του Ρα.
Εν πάσει περιπτώσει, σε καμία περίπτωση δεν θα πίστευα σε κάτι αληθινό. Η πραγματικότητα στην οποία ζούμε, δεν αντανακλάται στα Ιερά Βιβλία. Τα περισσότερα είναι γραμμένα από ανθρώπους με τεράστια άγνοια του πραγματικού κόσμου. Είναι λογικό, αφ' ενός επειδή είναι γραμμένα πριν από σχεδόν οποιαδήποτε επιστημονική γνώση για τον κόσμο, και αφ' ετέρου επειδή είναι γραμμένα από λόγιους που φιλοσοφούν, κι όχι από επιστήμονες που μελετούν τον φυσικό κόσμο.
Κάποιοι ίσως σκεφτούν ότι "θα ξαναγυρίσω" στον Θεό. Υπάρχει μια συνηθισμένη παρεξήγηση εδώ.
Αν ένας πιστός συγκεντρώσει αρκετά στοιχεία για το πόσο ανθρώπινα κατασκευάσματα είναι οι θρησκείες και τα επεξεργαστεί "αντικειμενικά", αν διαβάσει τα Ιερά του Βιβλία με κριτικό πνεύμα, συνήθως παύει να είναι πιστός. Δεν το επιλέγει, αυτό του λέει η κρίση του. Όταν ξεπεράσει το δυσάρεστο σοκ της απώλειας του επουράνιου πατέρα και της αιώνιας ζωής, δεν μπορεί να ξαναπιστέψει σ' αυτά. Είναι σαν ταχυδακτυλουργικό κόλπο. Αν μάθεις πως γίνεται, είναι αδύνατο να ξαναπιστέψεις ότι "είναι μαγικό"
.
Είναι ωραίο να έχεις θετικά ιδανικά. Η πηγή τους όμως, αν και έτσι προβάλλεται σε μερικές περιπτώσεις, δεν είναι απαραίτητα η θρησκεία. Η θετική κοινωνική δομή της Σουηδίας ή της Ιαπωνίας πχ, δεν είναι αποτέλεσμα εφαρμογής θεολογίας. Για να λειτουργήσουν οι κοινωνίες, πρέπει να έχουν ηθικούς κανόνες που ευνοούν την εύρυθμη λειτουργία τους. Αλλιώς, δεν σχηματίζονται. Δεν χρειάστηκε Αγία Γραφή η αρχαία Αθήνα ή η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία για να αναπτυχθούν. Ούτε η ηθική τους βασίστηκε στην ανώτερη ηθική των θεών τους.
Και παρ' όλο που άκουσα πολλές φορές σε κατηχητικά, εκκλησίες και κατασκηνώσεις παραβολές με δούλους καλούς που αμείβονται και για την γυναίκα του Λωτ που από την ανυπακοή και την περιέργειά της τιμωρήθηκε κι έμεινε στήλη άλατος, δεν έμαθα ποτέ για τα εδάφια στα οποία περιγράφεται πώς πρέπει να δείρεις ένα δούλο για να μην βγεις φταίχτης αν πεθάνει, τι δικαιώματα έχεις σ' αυτόν και την οικογένειά του και πόσο πειθήνιος πρέπει να είναι κατά τον Παύλο, ή για την ποταπότητα της γυναίκας. Ούτε για τις αταξίες που "ανάγκασαν" αργότερα οι κόρες του Λωτ τον πατέρα τους να κάνει μαζί τους, αφού τον πότισαν κρασί, προκειμένου να μείνουν έγκυες. Αυτές δεν είναι θεόπνευστες ηθικές επιταγές, και υπάρχουν πολλά τέτοια σημεία. Και αυτό φαίνεται να ισχύει για όλες τις μεγάλες θεολογίες. Φαίνονται γραμμένες από άντρες, που ήθελαν να επιβάλλουν τον τρόπο που θα λειτουργούν τα πράγματα, σε μια φαλοκρατική, διοικούμενη από το ιερατείο κοινωνία.
Δεν "πρέπει να το νοιώσεις", λοιπόν. Τα συναισθήματα δεν επηρεάζουν την πραγματικότητα, μόνο τον τρόπο που την αντιλαμβανόμαστε. Πρέπει να το σκεφτείς.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου