Μελετώντας αντικειμενικά τα ιερά βιβλία όλων των μεγάλων θρησκειών, μπορεί κανείς να εντοπίσει χιλιάδες ανακρίβειες, αντιφάσεις, λάθη, κακές συμβουλές κλπ, που κάθε άλλο παρά θεϊκή προέλευση και έμπνευση καταδεικνύουν [1][2][3][4]. Κάθε θρησκεία δημιουργεί τη δική της «απολογητική», προκειμένου να εξηγήσει και να εκλογικεύσει τέτοια σημεία. Έτσι, μπορεί κανείς να χαθεί σε έναν αχανή δαίδαλο επιχειρημάτων, μεταφράσεων, συσχετισμών. Δυστυχώς, ακόμη και οι πιστοί διαφωνούν μεταξύ τους. Σχίσματα, αιρέσεις, διαμάχες ετών, πόλεμοι, συχνά με μόνη αιτία τη διαφορά στην ερμηνεία της μιας ή της άλλης λέξης ή φράσης.
Το ευρύτερο πρόβλημά όμως από την αρχή της «θεολογικής» έρευνάς μου, δεν ήταν τόσο οι επί μέρους λεπτομέρειες, όσο η μεγαλύτερη εικόνα, οι θεμελιώδεις ισχυρισμοί των θρησκειών: Υπάρχει ή όχι κάποιος «Δημιουργός» του σύμπαντος; Ενδιαφέρεται ή όχι για τον καθένα μας ξεχωριστά; Έχουμε ή όχι ψυχή; Κρίνεται ή όχι το αιώνιο μέλλον της από την πίστη μας στον σωστό θεό;
Προσπαθώντας να βρω λογικές απαντήσεις, είδα ότι προέκυπταν δυο ειδών προβλήματα στην ύπαρξη προσωπικού θεού/δημιουργού: Ουσιαστικά, επιστημονικά, αλλά και θεολογικά, φιλοσοφικά.
Παρ’ όλο που θεωρώ ότι η εμφάνιση του σύμπαντός μας είχε καθαρά φυσικά αίτια, θα μπορούσα να δεχθώ ως δυνατή, την εκκίνησή του από κάποιον «κοσμικό επιστήμονα» που δημιούργησε τις συνθήκες του Big Bang ««απ’ έξω»», χωρίς δυνατότητα παρατήρησης ή επέμβασης στο σύμπαν που προέκυψε. Το «απ’ έξω» σε διπλά εισαγωγικά, γιατί το σύμπαν μας (όπως κάθε σύμπαν) έχει τον δικό του χωροχρόνο, τις δικές του διαστάσεις, τους δικούς του νόμους, την δική του πραγματικότητα. Οτιδήποτε βρίσκεται «έξω» από αυτό, ουσιαστικά δεν υπάρχει για το εκάστοτε σύμπαν, και αντιστρόφως. [5][6][7].
Θεωρώ όμως πρακτικά αδύνατη την εμφάνιση (ή ακόμη χειρότερα, την αιώνια ύπαρξη) ενός όντος απροσμέτρητων διαστάσεων με τέλεια νοητική συνοχή και άπειρη δύναμη, κατ’ αρχάς επειδή προκύπτουν τα εξής βασικά ερωτήματα:
-Με ποιο μηχανισμό μπορεί να σχηματίστηκε μια τέτοια νόηση;
-Από τι είδους άυλη ύλη ή ενέργεια αποτελείται;
-Πώς εμφανίστηκε έξω από τον χώρο και τον χρόνο; Πώς υπάρχει εκεί που δεν υπάρχουν διαστάσεις; Αν δεν είναι εκτός χωροχρόνου του σύμπαντός μας, πού βρίσκεται;
-Με ποιον τρόπο απέκτησε αυτοσυνείδηση, θέληση, προσωπικότητα; Πώς διατηρεί τη συνοχή του, ένα τόσο τεράστιο «μυαλό»;
-Με τι ταχύτητα μεταδίδονται οι σκέψεις του, ώστε να μην χρειάζονται εκατομμύρια χρόνια να φτάσουν από το ένα άκρο «του εγκεφάλου του» στο άλλο;
-Ο δημιουργός/θεός φέρεται να γνωρίζει (και να ορίζει) κάθε χωροχρονικό σημείο του σύμπαντός μας. Όμως για μια και μόνο εικόνα μιας στιγμής στον χρόνο, θα χρειαζόταν στον εγκέφαλό του, «αποθηκευτικό χώρο» εξίσου μεγάλο με το σύμπαν μας. Για να γνωρίζει και να ορίζει κάθε στιγμή μέχρι το «τέλος του χρόνου», θα χρειαζόταν ακατάληπτα άπειρο χώρο και «επεξεργαστική ισχύ». Πέρα από το εντελώς απίθανο και άσκοπο του πράγματος, αν όντως υπήρχε μια νόηση τέτοιων διαστάσεων με τέτοιες ικανότητες, θα μπορούσε απλώς να σκεφτεί, να φανταστεί, να «εξομοιώσει» στο μυαλό της, οποιαδήποτε πραγματικότητα και σύμπαν θα επιθυμούσε. Άπειρα σύμπαντα, πραγματικότητες, εναλλακτικές.
-Μια τέτοια τέλεια νόηση, δεν θα είχε εκ των πραγμάτων περιέργειες ή επιθυμία για δημιουργία. Θα ήξερε τα πάντα. Μάλλον θα έτεινε σε μια αιώνια «απάθεια», σε μια απουσία σκέψεων, μια απραξία. Τι να σκεφτείς και τι να κάνεις, όταν τα ξέρεις όλα, όταν τα έχεις κάνει ήδη όλα, όταν τα έχεις φανταστεί όλα;
-Υπάρχουν χιλιάδες διαφορετικές εκδοχές του «θεού», ανάλογα με τον τόπο και την εποχή που γεννήθηκε κανείς; Πώς επιλέγεις τον σωστό θεό; Τη σωστή θρησκεία; Πόσο άδικο είναι γι’ αυτούς που γεννήθηκαν σε λάθος τόπο και χρόνο; Για τα εκατομμύρια των ανθρώπων που γεννιούνται καθημερινά σε λάθος θρησκεία;
-Οι κοσμογονίες των ιερών βιβλίων, όση «ερμηνεία» και να υποστούν, δεν παύουν να περιέχουν μόνο γνώσεις της εποχής και των ανθρώπων που τις έγραψαν, πολλές φορές λανθασμένες.
Οι περιγραφές της δημιουργίας του σύμπαντος, δεν συνάδουν σε καμία περίπτωση με την πραγματικότητα. Οι θεοί δημιουργούν έναν μικρό, γεωκεντρικό κόσμο. Ο Ήλιος, το φεγγάρι και οι πλανήτες περιστρέφονται γύρω μας, σε σχετικά μικρές αποστάσεις. Τα άστρα είναι φωτεινά κομμάτια ενός στερεώματος, και καμιά φορά πέφτουν. Ο Ήλιος μπορεί να σταματήσει στον ουρανό, ένα άλογο μπορεί να πετάξει ως το φεγγάρι. Ο άνθρωπος «δημιουργήθηκε» απευθείας homo sapiens, όπως τον ξέρουμε σήμερα, μερικές χιλιάδες χρόνια πριν.
-Ποιος πανάγαθος και παντογνώστης Θεός θα δημιουργούσε τον Αδάμ και την Εύα ατελείς, γνωρίζοντας ότι θα τους διώξει από τον παράδεισο;
-Ποιος πανάγαθος και παντογνώστης θεός θα δημιουργούσε μια ανθρωπότητα φαύλη, για να την πνίξει στη συνέχεια με τον κατακλυσμό;
-Ποιος πανάγαθος θα προέτρεπε στη σφαγή νηπίων εξαιτίας της εθνικότητας των γονέων τους, θα σκότωνε τα αθώα πρωτότοκα παιδιά των Αιγυπτίων, χιλιάδες άλλους αθώους ανθρώπους;
-Ποιος πανάγαθος θεός θα προέτρεπε να σκοτώσεις τους εχθρούς σου, κρατώντας μόνο τις παρθένες γυναίκες για «σκλάβες» σου;
-Ένας πανάγαθος Θεός δεν θα επέτρεπε κανένα κακό. Θα προστάτευε τα ζωντανά πλάσματα από φυσικές καταστροφές. Θα φρόντιζε να μην τρώνε το ένα το άλλο για να επιβιώσουν. Θα έδινε σε όλους «καλή φύση».
-Ένας παντοδύναμος και πανάγαθος Θεός δεν θα επέτρεπε την ύπαρξη του «διαβόλου», ή έστω την επέμβασή του στην δημιουργία Του. «Άγγελος Κυρίου» και κακό, δεν θα μπορούσαν εξ ορισμού να συνυπάρχουν.
Επιπροσθέτως, βρίσκω εντελώς απίθανη την ιστορία του διαβόλου ως «έκπτωτου άγγελου» που επαναστάτησε ενάντια στον Θεό, ενώ γνώριζε πολύ καλά το μέγεθος της δύναμής Του. Σαν σπίρτο που θέλησε να πάρει τη θέση του Ήλιου. Για να διεκδικήσει, τι; Τις ασήμαντες «ψυχές» μας; «Την πλάση»; Να την κάνει, τι; Ποιο το νόημα; Ένα σύμπαν «γεμάτο κακία» δεν διαφέρει σε τίποτε από ένα σύμπαν «γεμάτο καλοσύνη», με τον ίδιο τρόπο που μια μωβ Φα μινόρε, δεν ηχεί διαφορετικά από μια πορτοκαλί. Ηλιακά συστήματα, γαλαξίες ολόκληροι δημιουργούνται και καταστρέφονται συνεχώς. Οι σχετικές έννοιες του καλού και του κακού έχουν σημασία μόνο για τα έμβια όντα που αισθάνονται τις συνέπειες των γεγονότων. Αν υπήρχαν θεοί και δαίμονες, τα ενδιαφέροντά τους θα ήταν κοσμικής κλίμακας.
-Γιατί να έχουν αξία για τον Θεό οι ψυχές, τα «άυλα σύνολα προσωπικότητας» τρισεκατομμυρίων ανθρώπων που ο ίδιος δημιούργησε και ξέρει από πριν την εξέλιξή τους;
-Γιατί να βάλει μια «αιώνια ψυχή» σε θνητό σώμα;
-Πού πηγαίνουν οι (τρισεκατομμύρια ως τώρα) ψυχές, μετά θάνατον;
-Γιατί όλα όσα περιγράφουν οι θρησκείες σχετικά με τον θεό τους συνέβησαν σε απομονωμένα σημεία του κόσμου χωρίς να αφήσουν ιστορικά σημάδια, και καταγράφονται μόνο στο εκάστοτε ιερό βιβλίο;
-Ποιο σωτηριακό νόημα έχει να εμφανιστεί κάποιος Θεός στη μέση του πουθενά χωρίς να αφήσει σαφή ντοκουμέντα, μόνο αστήρικτες ιστορίες για ακατανόητες πράξεις; Πώς βοηθά αυτό την ανθρωπότητα;
-Ποιος πανάγαθος θεός θα επέτρεπε να τον παρερμηνεύσουν γράφοντας αντιφατικά ιερά βιβλία και εξηγήσεις γι’ αυτόν; Γιατί δεν φρόντισε να υπάρξουν αξιόπιστα στοιχεία για όλους; Γιατί δεν εμφανίστηκε σε τόπο και χρόνο που να επιτρέπει την σαφή ιστορική καταγραφή των λόγων και των έργων του;
-Πόσο εμφανώς ανθρωποκεντρική είναι η ιδέα του “Υιού” του Θεού; Τι νόημα μπορεί να έχει η σχέση πατέρα-γιου, για μια δύναμη δημιουργό του σύμπαντος;
-Ακόμη χειρότερα, τι νόημα έχει η τριαδικότητα «Πατήρ-Υιός-Άγιο Πνεύμα», για μια άυλη και άχρονη υπερδύναμη;
-Γιατί ακόμη και μεταξύ των πιστών στην ίδια θρησκεία, υπάρχουν χιλιάδες διαφωνίες και ερμηνείες; Γιατί κανένα θεϊκά εμπνευσμένο ιερό βιβλίο, δεν είναι σαφές και ξεκάθαρο;
-Γιατί είναι φαλοκρατικά τα ιερά βιβλία; Γιατί ανδροκρατούνται τα ιερατεία; Γιατί θεωρούνται κατώτερες οι γυναίκες;
-Γιατί είναι ομοφοβικές οι θρησκείες; Ποιος θεός θα θεωρούσε βδελύγματα τα δημιουργήματά του, λόγω των ερωτικών επιλογών που ο ίδιος τους εμφύτευσε;
-Γιατί επικροτούν «θεϊκά εμπνευσμένες» θρησκείες, τη δουλεία και τις διακρίσεις;
--Γιατί να προκαλέσει ένας θεός την Εξέλιξη της ζωής σ’ ένα ασήμαντο πλανήτη ενός αχανούς σύμπαντος, προκειμένου να δοκιμάσει και να «κρίνει» εκατομμύρια χρόνια μετά τα μικροσκοπικά δημιουργήματά του για τις σκέψεις, τις επιθυμίες, τις διατροφικές ή τις ερωτικές προτιμήσεις τους, τις οποίες ο ίδιος προγραμμάτισε;
-Γιατί να κρίνει ένας δίκαιος θεός τους ανθρώπους από μια πεπερασμένη ζωή, στέλνοντας αιωνίως σε έναν παράδεισο ή μια κόλαση, μια ψυχή που ο ίδιος έφτιαξε ώστε να λειτουργήσει με συγκεκριμένες προδιαγραφές; Μια ψυχή που ξέρει εκ των προτέρων, πού και πώς θα καταλήξει;
-Ο Θεός δημιούργησε κι άλλα νοήμονα όντα σε άλλα ηλιακά συστήματα; Έκανε κι εκεί φανερή την παρουσία του με τόσο αμφίβολο τρόπο ώστε να υπάρξουν χιλιάδες θρησκείες; Προκάλεσε και γι’ αυτά τα όντα κάποιο προπατορικό αμάρτημα που ξέπλυνε μια άνευ νοήματος σταυρική θυσία κάποιου Θεϊκού Υιού, προσαρμοσμένη στα σώματα και τις συνήθειες του πλανήτη;
Διάβασα, και συνεχίζω να διαβάζω απολογητική που «απαντά» σε αυτά και σε άλλα παρόμοια ερωτήματα. Συναντώ συνήθως παραλλαγές συγκεκριμένων επιχειρημάτων, που προσωπικά εμένα δεν με πείθουν [8]. Εκτός από το ότι σε καμία περίπτωση δεν αποδεικνύουν την ύπαρξη συγκεκριμένου θεού, βασίζονται συνήθως σε φιλοσοφικά σχήματα ή λογικά σφάλματα προκειμένου να υποστηρίξουν χωρίς πραγματικά στοιχεία, την ύπαρξη του θεού της προτίμησής τους.
Νομίζω πως η σωστή απάντηση σε όλα τα παραπάνω ερωτήματα, είναι πως δεν υπάρχει κανένας δημιουργός προσωπικός θεός, βοηθός ή τιμωρός, πανάγαθος ή αδέκαστος κριτής. Η φύση των πραγμάτων, η πορεία του σύμπαντος, η ζωή στη Γη, η Εξέλιξη που οδήγησε σ’ εμάς, τα πάντα ακολουθούν τους νόμους της φυσικής και της χημείας, τις σχέσεις αιτίου και αιτιατού, την υλοενεργειακή πραγματικότητα. Μπορεί να μη γνωρίσουμε ποτέ ως ανθρωπότητα, τα βαθύτερα «μυστικά» του σύμπαντος. Όσο περισσότερα μαθαίνουμε όμως, τόσο λιγότερο νόημα έχει μια ανώτερη δύναμη ως εξήγηση. Κάποιους τους βοηθάει να πιστεύουν ότι υπάρχει Θεός που τους ακούει, αιώνια ζωή που τους περιμένει. Τέτοιες «απαντήσεις» όμως, είναι φτιαγμένες για να φέρνουν ανακούφιση, δεν αναζητούν πραγματικά την αλήθεια.
Η ιδέα των ψυχών, της αιώνιας ζωής μετά θάνατον, είναι καθαρά ανθρωποκεντρική. Η ιδέα της ανυπαρξίας είναι δυσάρεστη, οπότε πιανόμαστε από κάποιο βολικό, ανακουφιστικό, ανεξακρίβωτο αφήγημα όπως αυτό του παραδείσου. Οι θρησκείες τείνουν να ταΐζουν την εγωιστική τάση του ανθρώπου να νιώθει κέντρο του σύμπαντος, ενώ στην πραγματικότητα είναι μόριο μιας σταγόνας στον ωκεανό των ωκεανών. Μια αχανής σειρά φυσικών γεγονότων, οδήγησε τελικά στη γέννησή μας ως πλάσματα με αυτοσυνείδηση. Βλέπουμε τον κόσμο γύρω μας, τον θαυμάζουμε, κάνουμε ερωτήσεις. Είμαστε ο καθένας μας ξεχωριστός, ναι, αλλά ταυτόχρονα είμαστε και ένας από τους τρισεκατομμύρια ανθρώπους που ήρθαν και θα φύγουν σ’ αυτόν τον πανέμορφο αλλά μικροσκοπικό πλανήτη, αφήνοντας πίσω υλικό για τους επόμενους. Και τέλος. Έχουμε την τύχη να το αντιλαμβανόμαστε, κι αυτό το κάνει πολύ δυσάρεστο. Είναι όμως απόλυτα απόλυτα φυσικό. Η «ψυχή» μας, το «εγώ» μας δηλαδή, βρίσκεται στον εγκέφαλό μας, πεθαίνει και ξεκουράζεται για πάντα μαζί του. Το τέλος «της ζωής», της συνοχής, έρχεται ακόμη και για τους ήλιους, τους γαλαξίες, το σύμπαν. Πόσο εγωιστικό είναι να θεωρούμε ότι εμείς οι μικροσκοπικοί άνθρωποι, αποτελούμε την εξαίρεση;
===Οι διαχειριστές της σελίδας θεωρούν απαραίτητο να διευκρινίσουν πως η παρούσα δημοσίευση δεν έχει σκοπό να χαρακτηρίσει υποτιμητικά, αρνητικά ή με οποιονδήποτε άλλο κακεντρεχή τρόπο συγκεκριμένη ομάδα ανθρώπων.===
Εικόνα δημιουργημένη στο nightcafe.studio: human looking up and seeing no god in the sky
Παραπομπές:
[1] Bible contradictions https://philb61.github.io/
[2] Contradictions and Inconsistencies in the Qur’an https://centerforinquiry.org/blog/contradictions-and-inconsistencies-in-the-quran/
[3] Contradictions in the Torah https://www.reddit.com/r/exjew/comments/eeitm3/contradictions_in_the_torah/
[4] Scientific errors in Veras Part I https://vedkabhed.com/index.php/2014/05/14/scientific-errors-in-vedas-part-i/
[5] H Διαστολή του Σύμπαντος και το Παράδοξο του Olbers https://www.eef.edu.gr/el/arthra/h-diastoli-tou-sympantos-kai-to-paradokso-tou-olbers/
[6] Is there anything beyond the universe? https://www.space.com/whats-beyond-universe-edge
[7] What’s outside the universe? https://www.reddit.com/r/askscience/comments/npepgw/whats_outside_the_universe/
[8] Το Ακίνητο πρώτο κινούν - Επιχειρήματα για την ύπαρξη του Θεού https://onthewaytoithaca.wordpress.com/2011/01/30/unmoved-mover-intro/#contents