Δευτέρα 12 Δεκεμβρίου 2022

Οι απιθανες ιδιότητες του Θεού

 Οι Γραφές και οι ερμηνευτές τους παρουσιάζουν τον Θεό ως μια απόλυτη υπερδύναμη, αέναη και άυλη, «πνευματική». Δεν υπάρχει τίποτε αδύνατο γι’ αυτόν. Είναι πανταχού παρών και τα πάντα πληρών, παντογνώστης, παντοδύναμος, πανάγαθος, πάνσοφος, δίκαιος, αιώνιος, αναλλοίωτος [1]. Προγενέστερος και άπειρα μεγαλύτερος από το σύμπαν, βρίσκεται μέσα και ταυτόχρονα έξω από αυτό. Γνωρίζει και ορίζει κάθε υποατομικό σωματίδιο του σύμπαντος και ταυτόχρονα ασχολείται με τις πράξεις και τις σκέψεις των ανθρώπων που ο ίδιος δημιούργησε και κρίνει την αιώνια τύχη των ψυχών τους, ενώ ξέρει εκ των προτέρων την κατάληξή τους.

 Η ιδέα ότι υπάρχει πραγματικά μια τέτοια συγκροτημένη υπερδύναμη και υπερδιάνοια και μάλιστα είναι πάνσοφη και πανάγαθη, κρύβει διάφορα προβλήματα. Ποια είναι η φύση της; Από τι αποτελείται; Πώς μπορεί να υπήρχε από πάντα ένας νους τέτοιου μεγέθους; Ακόμη και αν δεν υπήρχε από πάντα, πώς δημιουργήθηκε; Πώς απέκτησε και πώς διατηρεί τη συνοχή του; Γιατί κάνει συλλογισμούς αφού γνωρίζει τα πάντα; Γιατί να εκκινήσει το σύμπαν μας, αφού ξέρει την εξέλιξή του; Γιατί διάλεξε τόσο ασαφείς τρόπους να επικοινωνήσει μαζί μας; Και προπάντων, γιατί να δημιουργήσει ανθρώπους με αιώνιες ψυχές, αφού ήξερε ότι κάποιες από αυτές θα καταλήξουν στην Κόλαση, μακριά του; Πώς επιτρέπει να συμβαίνει οτιδήποτε κακό, ενώ είναι παντοδύναμος και πανάγαθος;
Οι πιστοί δέχονται χωρίς δεύτερη σκέψη το εξαιρετικά απίθανο αφήγημα της προαιώνιας ύπαρξης ή της τυχαίας εμφάνισης από το μηδέν ενός αχανούς σκεπτόμενου όντος. Δυσκολεύονται όμως να δεχθούν ότι το σύμπαν, και στη συνέχεια η ζωή και ο άνθρωπος, προέκυψαν από μια εξαιρετικά μακροχρόνια και πολύπλοκη αλλά απόλυτα εξηγήσιμη και φυσική διαδικασία κοσμογονίας και Εξέλιξης. Ό,τι και να «προϋπήρξε» του Big Bang, δεν αφορά καθόλου τον χωροχρόνο του δικού μας σύμπαντος [2].

Έστω όμως και με κάποιον τρόπο που ξεπερνά τις δυνατότητες αντίληψής μας, ένα τέτοιο φανταστικό ον υπάρχει. Για να δημιουργήσει οτιδήποτε και πολύ περισσότερο κάτι τόσο πολύπλοκο όσο το σύμπαν, θα πρέπει να έχει επιθυμίες, περιέργεια, σκοπό. Ένας παντοδύναμος θεός όμως δεν έχει επιθυμίες, επειδή δεν του λείπει τίποτε. Ένας παντογνώστης θεός δεν έχει απορίες, επειδή γνωρίζει τα πάντα. Δεν έχει σκοπό, επειδή ο σκοπός απαιτεί χρονική εξέλιξη, και για τον Θεό είναι όλα γνωστά, έχουν όλα ήδη συμβεί. Γι’ αυτόν, το σύμπαν είναι βιβλίο που έγραψε και έβαλε στη βιβλιοθήκη του. Μια ακίνητη θολούρα όλων όσων προέκυψαν και θα προκύψουν από το Big Bang μέχρι το τέλος του χωροχρόνου με τον θερμικό θάνατο του σύμπαντος. Κι όμως, οι πιστοί θεωρούν ότι ο Θεός τούς παρακολουθεί και τους προσέχει καθημερινά, ευνοώντας τους ή «δίνοντας τους μαθήματα» όταν τα πράγματα δεν πηγαίνουν κατ’ ευχήν. Ότι οι προσευχές τους, δηλαδή οι σκέψεις μέσα στον εγκέφαλό τους, μπορούν να πείσουν μια ανώτερη δύναμη να αλλάξει την εξέλιξη της ήδη διαγεγραμμένης γι’ αυτήν πραγματικότητας. 


Ας δεχθούμε όμως, ότι όντως κάποιος δημιουργός έφτιαξε αυτό το σύμπαν και ηθελημένα «έπλασε» και τη ζωή στη Γη. Ένας πανάγαθος θεός δεν θα δημιουργούσε πλάσματα που χρειάζεται να σκοτώσουν και να φάνε το ένα το άλλο για να ζήσουν. Δεν θα επέτρεπε να υπάρχει ούτε μια στιγμή πόνου, αγωνίας και φόβου για κανένα ον. Κι όμως. Παντού στη φύση, κάθε στιγμή, εκατομμύρια πλάσματα περνούν αγωνιώδεις τελευταίες στιγμές πριν γίνουν το γεύμα κάποιου άλλου.

Ένας πανάγαθος και δίκαιος θεός δεν θα άφηνε τα δημιουργήματά του να βασανίζονται και να σκοτώνονται μεταξύ τους. Δεν θα στεκόταν αμέτοχος μπροστά σε κακοποιήσεις και βασανιστικές ασθένειες αθώων παιδιών. Δεν θα υποσχόταν δικαιοσύνη μετά θάνατον. Θα φρόντιζε να είναι δίκαια τα πράγματα από την αρχή. Δεν θα θεωρούσε δίκαιη τιμωρία την αιώνια καταδίκη, για «αμαρτίες» όπως η ομοφυλοφιλία, οι κραιπάλες ή η συζυγική απιστία [3]. Δεν θα επέβαλε άπειρη τιμωρία για πεπερασμένα «εγκλήματα».  Προπάντων και εξ’ ορισμού, ένας πανάγαθος θεός δεν θα είχε δημιουργήσει το Κακό, τον έκπτωτο άγγελο, γνωρίζοντας ότι θα παρασύρει αμέτρητες ψυχές στην «αιώνια φωτιά». Και φυσικά δεν θα δημιουργούσε τον άνθρωπο, γνωρίζοντας ότι εκατομμύρια ψυχές θα καταδικαστούν σε αιώνια Κόλαση. Ένας πανάγαθος και πάνσοφος θεός θα έφτιαχνε έναν αιώνιο παράδεισο για όλα τα πλάσματά του, από το μικρότερο μέχρι το μεγαλύτερο.


Ένας πιστός θα δώσει πολλές και διαφορετικές ερμηνείες και εξηγήσεις για όλα τα παραπάνω, καθώς πολλές φορές η πραγματικότητα έρχεται σε σύγκρουση με τις Γραφές. Πώς λες σε γονείς παιδιού που υποφέρει από ανίατη ασθένεια, «έχει ο Θεός το σχέδιό του», «υπάρχει ένα μάθημα σ’ αυτό που συμβαίνει»; Κάτι τέτοιες στιγμές, η γνωστική ασυμφωνία φέρνει σε μια αδύνατη κατάσταση τον πιστό, που καταφεύγει στο «άγνωσται αι βουλαί», δυσφορεί ψυχολογικά προσπαθώντας να δικαιολογήσει την αντίφαση, ή χάνει τελικά την πίστη του.
Είναι ανακουφιστικό όταν -μετά το πρώτο σοκ- συνειδητοποιείς ότι δεν φταίει ο Θεός ή ο Διάβολος, επειδή κανείς τους δεν υπάρχει για να επηρεάζει τα πράγματα που απλώς συμβαίνουν. Πως στην πραγματικότητα το σύμπαν συνεχίζει την πορεία του ακολουθώντας απαρέγκλιτα τους φυσικούς νόμους. Τους νόμους των πιθανοτήτων. Καμία «πνευματική» παρέμβαση δεν επηρεάζει ποτέ τη ζωή μας, ή την εξέλιξη των πραγμάτων. Καμία θεότητα δεν παρακολουθεί τι κάνουμε στον εαυτό μας ή στον συνάνθρωπο, ούτε μας κρίνει για τη διατροφή και τη «διαστροφή» μας. Τη δικαιοσύνη την ορίζουν και την αποδίδουν η συνείδηση, οι κοινωνίες και οι νόμοι, όχι κάποιο χέρι από ψηλά. Οι θεότητες είναι η ελπίδα του ανθρώπου για μια πατρική ή μητρική φιγούρα, για μια συνέχεια μετά τον θάνατο. Όλοι οι θεοί υπάρχουν μόνο μέσα στα ιερά βιβλία που τους περιγράφουν.


Προσωπικά δεν «κατηγορώ» τον Θεό για κάτι, επειδή απλώς τον θεωρώ εξίσου ανύπαρκτο όπως κάθε τι παραφυσικό. Δημιούργημα της ανθρώπινης φαντασίας. Στην προσπάθεια να παρουσιαστεί ως το υπέρτατο ον, του αποδόθηκαν ιδιότητες που είτε είναι αδύνατον να υπάρχουν, είτε  αλληλοαναιρούνται. Ακόμη κι αν κάποια εξωτερική υπερδιάνοια ξεκίνησε κάποτε το σύμπαν μας, αυτή δεν είναι του αβρααμικού θεού ή άλλων ανθρώπινης επινόησης θεών και θεοτήτων, ούτε ασχολείται ποτέ μαζί μας. Αν θέλουμε να συμβεί κάτι καλό, πρέπει να το κάνουμε μόνοι μας. Και αν κάνουμε κάτι κακό, πρέπει να αναλάβουμε την ευθύνη των πράξεών μας.


Παραπομπές:

[1] Οι ιδιότητες του Θεού https://xfd.gr/keimena/%CE%B5%CE%BA%CE%BA%CE%BB%CE%B7%CF%83%CE%AF%CE%B1/%CE%B4%CE%BF%CE%B3%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE/%CE%BF%CE%B9-%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CF%8C%CF%84%CE%B7%CF%84%CE%B5%CF%82-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B8%CE%B5%CE%BF%CF%8D/


[2] Τι υπήρχε πριν το Big Bang
https://www.livescience.com/65254-what-happened-before-big-big.html


[3] Προς Κορινθίους Α 6,9. Ποιοι δεν θα κληρονομήσουν τη βασιλεία του Θεού http://www.imgap.gr/file1/AG-Pateres/AG%20KeimenoMetafrasi/KD/07.%20KorA.htm



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου